2012 yılından itibaren sabit tutulan asgari ücret, hükümetin aldığı kararla 586,08 Euro seviyesinden yaklaşık %11 lik bir artışla 650 Euro olarak belirlendi. Yeni asgari ücret 1/2/2019 tarihinden itibaren geçerli olacak.
Aynı yasa ile daha önce 25 yaş altındaki çalışanlar için uygulanan indirimli asgari ücret iptal edilerek 25 yaş altı çalışanlar için de 650 euro olarak uygulanmaya başlandı.
Asgari ücret artışı, asgari ücretle çalışan kişileri etkilediği gibi, çalışmayıp işsizlik maaşı alanları da, işveren olsun ya da olmasın serbest meslek sahiplerini de, çiftçileri de kısaca herkesi etkiliyor.
Asgari ücretteki artışa en çok sevinenler şüphesiz asgari ücretle çalışanlar. Asgari ücretliler Şubat ayı net maaşlarında %11 lik net bir artış görecekler.
Aynı mutlu durum işsizlik maaşı alanlar için de geçerli. İşsizlik maaşı da 360 euro dan %11 artarak 399 Euro ya yükseliyor.
Gelişmeler serbest meslek sahipleri için maalesef sevindirici değil. Zorunlu sigorta (EFKA) asgari ücret üzerinden hesaplandığı için sigorta primleri yaklaşık %11 artıyor. Asgari seviyeden aylık 167,95 sigorta primi ödeyen serbest meslek sahibi, Şubat ayından itibaren 185,32 Euro ödemek zorunda kalacak. Aynı durum çiftçiler için de geçerli.
Çiftçiler için de Şubat ayından itibaren sigorta primleri %11 artış gösterecek. En düşük seviyeden sigorta primi ödeyen çiftçi Ocak ayı için 102,35 sigorta öderken Şubat ayından itibaren aylık 113,52 Euro sigorta primi ödeyecek.
Madalyonun ters yüzünde ise asgari ücretle işçi çalıştıran işverenler var. Asgari ücretli çalışanın işverene sigorta primi ve maaş toplamı olarak maliyeti 732,95 Euro dan 812,89 Euro ya yükseliyor.
Çınar FM’de yayınlanan Milletin Sesi programına konuk olan Avukat Caner İmam, Tarım Sigortası OGA’dan 62 ve 67 yaşlarında nasıl emekli olunabileceği, TEBE sigortalıların emekliliği, hiç bir yere kayıtlı olmayan yaşlıların nasıl 360 euro yardım parasını alabilecekleri konularında halkı bilgilendirdi.
Av. Caner İmam, Yunanistan’da yaşanan ekonomik kriz dolayısıyla OGA sigortasını ödeyemeyen çok sayıda vatandaşı ilgilendiren önemli bilgileri toplumla paylaştı. İmam, sigorta ve emeklilik konularında şunları belirtti;
“OGA’ya 4 bin euronun üzerinde borcu olan 67 yaşına gelmiş vatandaşlar daha önce emeklilik için başvuramıyordu. Bu konuda esneklik yapıldı. Artık 8 bin, 10 bin veya üzeri borçlu vatandaşlar da emeklilik için başvurabiliyor. Sistem açık ve isteyen vatandaşlar başvurularını yapabilirler. 4 bin euroya kadar borçların paralarını sistem kendi çekiyor. Ama 4 binin üzerinde borcu olanlar önce borcunu ödeyecek sonra emeklilik maaşı alabilecek.”
SİGORTASIZ OLANLARA 360 EURO YARDIM YAPILIYOR
“Bugün toplumda hem çoğunluktan hem de azınlıktan aynı durumda olan vatandaşlar var. Ama azınlıktan daha fazladır. Geçmiş yıllarda OGA sigortasını ekonomik sıkıntılardan ya da özel nedenden dolayı ödeyememiş olabilirler. Bu özel sorun toplumda çoğalınca genel sorun haline dönüştü. Sizlere mevcut yasa ve yasanın sağladığı olanakları değerlendirmek istiyorum. OGA bünyesinde OPEKA adında bir kuruluş açıldı. Bu kuruluş geliri kötü olan veya geliri olmayan vatandaşlara 360 euro yardım parası vermektedir. Bu yardımlar emekli olması gereken 67 yaş ve üzerinde olanları kapsamaktadır. Bu program, bildiğimiz diğer yardım programları gibi değil, emekli yaşına gelmiş az geliri olan ya da hiç olmayanları kapsıyor.
Eskiden toplumda bu yardıma “ödemeyenler parası” deniyordu. Bu paranın ismi şimdi OPEKA oldu. Yardımı alabilmek için belirli kriterler var. Bu kriterleri OGA sigortası yetkililerinden veya avukatlardan öğrenebilirler. Bu programı bazıları biliyor ve başvuru yapıyor. Biz avukatlar da bu tür dosyalar bulunmaktadır. Bu başvuru küçük bir süreçten geçerek 360 euroluk bir yardım şeklinde veriliyor.
“OGA SİGORTASINA BORÇLU OLANLAR DA YARDIMI ALABİLİR”
“Başka bir olayı daha izah etmek istiyorum. Mesela bir vatandaş 67 yaşına geldi, sigorta borcu var ama ödenmemiş ne yapacak? Bu vatandaş emekli olamayacak mı? Ya da komşudan para alıp borcunu ödeyecek de ondan sonra mı para alacak? Veya bankadan kredi çekerek mi borcunu ödeyip sonra para alacak? Bu problem, herhalde büyük görüldü ki buna bir çözüm üretildi.
Hiçbir sigortaya kayıtlı olmayan vatandaşlar zaten 1 yıldan beri OGA bünyesinde kurulan OPEKA’nın verdiği yardımdan yararlanıyor. Peki sigortalı olan ancak ödeyemeyenlerin durumu ne? Öncelikle şunu söyleyeyim bu özel konu olduğu için kişi borcunu söylemiyor, kendisi biliyor. Bu durumdaki vatandaşlar şunları bilmesi gerekiyor. Mesela, OGA sigortasına 10.000 euro borcu var ve ödemiyor. Bu kişi dilekçe yaparak OPEKA’dan 360 euro yardım parasını talep edebilir.”
OPEKA’DAN İKİ EŞ DE YARDIM ALABİLİR
“Bir aileden karı ve koca ikisi de 67 yaşındaysa ve yardım parası başvurusu yaparlarsa ikisi de ayrı ayrı 360 euro yardım parası alabilirler. Ama eşlerden biri sigortasından 360 eurodan 1 euro dahi fazla emeklilik alıyorsa bu durumda eşlerden biri yardımı alamıyor. Emeklilik maaşı 360 euronun altındaysa ikinci eş de yararlanabilir. Bu konuda halkımızı bilgilendirelim belki birileri başvuruda bulunur. Vatandaşlar konuyu araştırsınlar. Sefalet ve sıkıntı içerisinde olmasınlar bunu değerlendirsinler.”
TEBE SİGORTALI VATANDAŞLAR DA YARDIM İÇİN BAŞVURU YAPABİLİR
“OGA’nın haricinde TEBE sigortasına kayıtlı 67 yaşındaki vatandaşlar için de OPEKA yardımı geçerlidir. TEBE ödemeleri konusunda vatandaşlar zor durumda. Diyelim ki; TEBE’ye 4 bin veya 20 bin euro ve üzerinde borcu var. Emeklilik günü gelmiş ama evrakları yatıramıyor. Yardım kapısı ona da açık. O da gidip yardım dilekçesi yaparak OPEKA’dan yardım isteyebilir. Bu yardıma başvurmak için eşlerden biri 360 euronun üzerinde sigortadan maaş almıyor olması lazım. Yunanistan’da 40 yıl oturmuş, daimi ikametgâhı burada olması lazım, belediyeden burada oturduğuna dair evrak alması lazım, taşınmaz mal beyanı yani rayiç bedeli ne kadar olduğu gibi kriterlere bakılmaktadır.
OGA’DAN EMEKLİLİK İÇİN 15 YIL YETERLİDİR
“17 yıl ödemiş fakat son zamanlarda sigortasını ödeyemez duruma gelmiş bir vatandaşı ele alacak olursak, bu kişi 15 yıl ödediğinden dolayı 67 yaş emekliliğini kazanmış durumdadır. Son iki yılı ödememiş olsa da sorun yok emekli olabilir. Yasa, 15 yıl ödemiş olan kişi 67’de emekli olabilir diyor. Yarın ne olur onu bilemiyoruz. 3 yıl sonra OGA 20 yıl derse sizde de 16 yıl ödeme varsa bu durumda emekli olamayacaksın. Ama tekrar söylüyorum şimdilik 15 yıl şartı aranmaktadır.”
“OGA sigortası ödemeleri ve diğer sigortalardan yapıştırılan pulların emeklilik için aynı anda verilip verilmemesi konusuna değinecek olursak bildiğiniz gibi sigortalar toplandı EFKA oldu. İki ayrı noktadan sigortadan kazanılan pullar varsa bunların aynı anda içeri verilmesi daha mantıklıdır. En azından maddi kayıp olmayacak. Çünkü OGA’nın haricinde IKA’dan da pullar varsa onlar da aynı zamanda verilsin ki IKA’dan alacağı miktar emeklilik maaşına erken ilave edilsin.”
OGA SİGORTALILAR 62 YAŞINDA DA EMEKLİ OLABİLİR
“OGA’dan sigortalı kişiler için bugün emeklilik yaşının en büyüğü 67’dir. Ama 62 yaş emekliliği de var. Bu durumu vatandaşlar göz önünde bulundurmuyorlar. İki yıl başka yerde sigortalı çalışmışlığı varsa bu OGA’lılar 62 yaşında emekli olabilir. Ancak, 1988’den beri OGA sigortası ödemiş olması lazım. Ödemelerde kesinti olmuş olsa da düzeltilebilir. Önceden iki yıl NAT, TEBE, İKA sigortalı veya yurtdışında iki yıl çalışmış OGA’lılar 62 yaşında emekli olma hakkına sahiptir. Anladığım kadarı ile bu program iki yada üç yıl sonra kapanabilir. Böyle bir olasılık var bu imkâna sahip olanlara tavsiyem bu fırsatı değerlendirsinler.”